SergiRehberi Arşivinden:
Güncel Sergi
Gelecek Sergi
Geçmiş Sergiler
Görseller
Nazmi Ziya 'nin Ikinci Paris Ziyareti
Nazmi Ziya 'nin Ikinci Paris Ziyareti
Nazmi Ziya'nin 1927'de Akademi Müdürlügü görevini Namik Ismail'e devretmeden önce Paris'te güzel sanatlar ögrenimi gören Türk ögrencilerini denetlemek için, 14 yil aradan sonra tekrar Paris'e gittigini bilmekteyiz. Bu seyahatin esinden ayrilmasina da yol açtigi bir gerçektir; bu konuda sanatçinin torunu Sn. Ayten Erdogan büyükanneleri Marcelle Chevalier'in Paris'e gitmedigini ve kocasinin Paris'e baska bir hanimla gitmesi üzerine ondan ayrildigi yolundaki Sn. Kemal Erhan'in kitabindaki ifadeyi dogrulamaktadir. (17) Türkiye'de kalan ressamin ilk esi sonradan bir baska Türk ile evlenmis ve ondan da bir çocugu olmustur. (18) Yazimizin basinda sözü edilen portrenin kaynagi da bu ikinci esten olan çocugun bu resmi bir eskiciye satmasi olarak saptanmistir. (19) Nazmi Ziya'ya ait oldugunu tahmin ettigim bitmemis üçlü bir grup portre resminin, "PEYSAJ, DERE" (20) konulu büyük boyutlu bir baska Nazmi Ziya resmi (Sergideki 15. yapit) ile birlikte ayni evden alindiklarini bildigimden, bu iki resmin kaynaklarinin da Nazmi Ziya ailesinin bu az bilinen, hatta hiç bilinmeyen kayip kolu olmasi kuvvetle muhtemeldir. Üçlü portredeki (Serginin 5. resmi) iki genç kizin Nazmi Ziya'nin kizlari olduklari ve asagi yukari 15-16 yaslarinda olduklari net bir sekilde görülebildigine göre, bu resmin bitmemesinin nedeninin 1927'deki bosanmanin ardindan gelen ailenin dagilmasi olmasi ilk akla gelendir. Marcelle Chevalier'in kocasinin evinden ayrilirken, esi ile mutlu ilk birliktelik yillarinin anisi olan 1911 tarihli kendi portresi ile kendisini ve iki çocugunu konu alan bitmemis üçlü portreyi ve baska bazi resimleri almis oldugu anlasilmaktadir.
Burada benim deginmek istedigim bir baska konu da Nazmi Ziya'yi 1927 yilinda Paris'e çeken olayin ne oldugu üzerine fikir yürütmektir. Ressamin çözümlemesini yaparken 1927'ye kadar evli kaldigi esinin de atölye arkadasi bir Fransiz ressam oldugunu unutmamak gerekmektedir. Bu nedenle Nazmi Ziya'nin evinde belli oranda Fransiz kültürünün etkileri oldugunu ve Fransa'daki sanat ve özellikle resim alanindaki olaylarin yakindan izlendigini varsaymak yanlis olmayacaktir. Ressamin "DIZI YÖNTEMI"ni kendine has bir biçem ve zamanlama ile uyarladigi devrin en ünlü Fransiz ressamin Claude Monet'nin 1926'daki ölümünden sonra, vasiyetine uygun olarak, ömrünün son yillarinin hasrettigi "NILÜFER ÇIÇEKLERI" ("NYMPHEAS") tablolari ölçülerine göre yapildiklari Tuileres Sarayi'nin "ORANGERÎE" sapeline yerlestirilmisler ve bu müze mekâni 17 Mayis 1927'de açilmistir. Nazmi Ziya'mn 1927'deki ikinci Paris gezisinde burayi gezmemis olmasinin düsünülemeyecegi gibi, bu gezisinin ana amaçlarindan birisinin bu yeni açilan mekândaki ve diger müzelerdeki Monet ve diger empresyonist resimleri görmek oldugunu ileri sürmenin yanlis olmayacagi düsüncesindeyim. Bu konuda da yazili belge olmadigindan, aile fertlerinin ve sanat tarihi arastirmacilarinin konuya egilmeleri ilginç sonuçlar ortaya çikarabilir.
(17) "Nazmi Ziya", Kemal Erhan, Dogan Kardes AS., s. 15.
(18) Nazmi Ziya'nin ailesi ile ilgili bu bilgiler Sn. Bingül Tezer ve Sn. Fethi Kayaalp araciligi ile Sn. Ayten Erdogan'dan naklendir.
(19) Bu resim birkaç kez el degistirdikten sonra Fethi Kayaalp Atölyesinde ekspertiz edilmistir.
(20) Bu resim "Portakal Sanatevi"nin "Yüz Resim" Müzayedesinde satilmistir.
|
Serginizi
burada duyurabilirsiniz...
Hizmetlerimiz
sergirehberi@gmail.com
|
|
|
|
