SergiRehberi Arşivinden:
Güncel Sergi
Gelecek Sergi
Geçmiş Sergiler
Görseller
1908 Paris'i ve Claude Monet
1908 Paris'i ve Claude Monet
Nazmi Ziya'nin Paris'e ayak bastigi 1908 yilinda Monet 68 yasindaydi ve ünlü "NYMPHEAS - NILÜFER" dizilerini boyamakta idi. Belli konulari günün farkli isiklarinda diziler halinde çalismayi 1886'dan beri -yaklasik 20 yildir- sürdürmekte idi. 1889'da heykeltras Auguste Rodin ile birlikte açtigi ortak sergiden sonra mali sorunlarini belli ölçüde çözen Monet, 1890'da ünlü "SAMAN YIGINLARI", 1891'de "KAVAK AGAÇLARI" ve 1892-93'de de "KATEDRALLER" dizilerini gerçeklestirip iyi fiyatlardan satmisti. Çesitli koleksiyonerlerin yani sira iki profesyonel resim galerisi ile çalismakta ve onlar araciligi ile özellikle diger Avrupa ülkelerine resimlerini ve ününü ulastirmakta ve resim fiyatlarini sürekli arttirmakta idi. Ressam 1894-95'te Norveç'te çalistiktan sonra, 1896-97'de "Pouville" ve "Varengeville" konularina tekrar geri dönmüs ve 1894-1901 döneminde bunlardan ayri olarak yüzden fazla "LONDRA" resmi ve 1908'de ise kirk tane kadar "VENEDIK" resmi gerçeklestirip, 1909'daki Durand-Ruel Galerisi sergisinde 1903 ile 1908 sürecinde yaptigi kirk sekiz adet resmini sergileyip büyük bir basari kazanmisti. Fransa'nin önde gelen elestirmenleri olan Geoffroy, Romain Roland, Remy de Gourmont, Lucien Descaves ve Roger Marx'tan övgüler almisti. Bu arada 1896, 1906 ve 1907'de çok sayida resmi Luxembourg Müzesi'ne alinmisti. Nazmi Ziya'nin Paris'e ayak bastigi yillarda en ünlü "Resmi Empresyonist" Claude Monet idi. Nazmi Ziya'nin bu ünlü ustanin resimlerinden ve resim sanati üzerine düsüncelerinden bihaber oldugunu ileri sürmek bu nedenle pek gerçekçi bir yaklasim olmayacaktir. Açik havada dogadan resim yapmak tutkusu Nazmi Ziya'nin ilk döneminin belirleyici etkisi olan Hoca Ali Riza ile çakisan doga ve isik ressami Monet'nin Nazmi Ziya resminin beslendigi ikinci önemli kaynak oldugunu söylemek yanlis olmayacaktir görüsündeyim. Bununla beraber Nazmi Ziya'nin Paris'te yaptigi resimlerin çogunlugunu olusturan açik hava posadlan genellikle çok küçük boyutlu (17x27 cm gibi) olmalari nedeniyle patli boya kullanimi ile sürüs tatlarinin ön plana çiktigi çalismalardir. Edinilen yeni bilgi ve imgeler isiginda açik havada ve tümüyle yabanci bir dünyada kendi kendini tartmalar olarak nitelendirilebilecek bu çalismalarin yillar sonra Türkiye'de asagi yukari ayni boyutlarda ve benzesen resimsel tatlarda yinelenmesi dikkat çekicidir. (10)
Nazmi Ziya'nin Cormon atölyesindeki çalismalari döneminden kendi iki otoportresini ve 1911'de evlendigi atölye arkadasi Marcelle Chevalier'in portresini (11) de bu yillara tarihleyebiliyoruz. Bedri Rahmi'nin notlarinda sözünü ettigi 1912 sergisine kabul edilen dogal boyuttaki kadin portresinin de bu portre olmasi, -bu dönemden baska bir kadin portresinin ortaya çikmamis olmasi ve Yapi ve Kredi Bankasinin yeni "Nazmi Ziya" kitabinin 13. sayfasindaki fotografta duvara dayali olarak görülen bu resmin sergilenmis oldugunun kaniti olarak görülebilecek özenli bir çerçevesinin olmasi nedeniyle- kuvvetle muhtemeldir. (Sergideki 3. yapit)
Gerek bu kadin portresinde, gerekse sanatçinin erken dönem iki otoportresinde de (Sergideki 1. ve 6. yapitlar) akademik ögretinin tekniklerinden yararlanilmistir, ve az önce sözünü ettigimiz posad çalismalari ile bu portreler taban tabana zit çalismalardir. Aslinda buradan yola çikarak Nazmi Ziya'nin resimleri için yapilabilecek bir baska ilginç saptama "RESSAMIN ÜZERINDE ÇALISTIGI KONUYA VE BOYUTUNA GÖRE UYGUN GÖRDÜGÜ TEKNIGI KULLANDIGI'dir.
Bu farkli teknikler de asagidaki gibi siralanabilirler:
1- Posadlarinda kullandigi patli, zaman zaman sikatif ve alkollü vernik kullandigi teknik. (l2)
2- Portrelerinde genellikle kullandigi akademik geleneksel resim teknigi. (l3)
3- Illustratif resimlerinde kullandigi dogadan çalismalarindan stilize edilen melez teknik. (14)
4- Gerçek Istanbul mekânlarini konu alan empresyonizme daha yakin olan resimlerindeki teknik. (15)
5- Dogadan yerinde çalisilan (d’apres nature) gerçek isik ve duyus izlenimlerini içeren asil Nazmi Ziya teknigi. (l6)
(10) a.g.e. Resim No. 43, 51,53, 63, 71, 102, 117, I24, 150, 161, 164, 165, 176, 182, 183, 184 gibi...
(l1) Bu resim restorasyon ve bakim için götürüldügü Fethi Kayaalp Restorasyon Atölyesinde ressamin torunu Sn. Ayten Erdogan tarafindan dedelerinin yaptigi büyükannelerinin portresi olarak teshis edilmistir. Resmin kaynagi olan baba ayri anne bir kardes çocugu bilgisi de kendisinden edinilmistir. Sol üst kösedeki ressamin eski Türkçe imzasi restorasyonda ortaya çikmistir.
(12) 10 ve 11 No.'lu dipnotlarda belirtilen resimlerde kullanilan teknik.
(13) a.g.e. Resim No. 22, 23, 24, 26, 27, 29 ve yazinin basindaki resimde kullanilan teknik.
(14) a.g.e. Resim No. 31, 32, 33, 34'de kullanilan teknik.
(15) a.g.e. Resim No. 44, 45,65, 114, 131, 132, 133.
(16) a.g.e. Resim No. 46, 47, 48, 49, 50, 52, 54, 55, 56, 59, 60, 76, 77, 78, 79, 85, 86, 88, 90, 100, 128, 29, 130, 139, 140, 143, 145, 171 gibi.
|
Serginizi
burada duyurabilirsiniz...
Hizmetlerimiz
sergirehberi@gmail.com
|
|
|
|
